De notitie heeft als doel om de juridische, organisatorische afspraken, de betrokken stakeholders, en de benodigde stappen voor het benutten van restwarmte te schetsen. Deze informatie is van onschatbare waarde voor partijen die actief zijn in de energietransitie in de regio, maar kan ook van toepassing zijn op andere energieregio's in het land.
Restwarmte wordt beschouwd als een belangrijke bron van CO2-vrije warmte voor warmtenetten, maar momenteel ondervinden veel projecten moeilijkheden bij het realiseren van restwarmte-uitkoppelingsinitiatieven. Dit komt door een gebrek aan stimulansen voor bedrijven die restwarmte kunnen leveren, een tekort aan gegevens over beschikbare restwarmte, en een gebrek aan duidelijkheid over de visie van gemeenten op het al dan niet benutten van restwarmte.
De notitie benadrukt dat er belangrijke veranderingen in wet- en regelgeving op komst zijn, die meer informatie zullen verschaffen over restwarmte en de rol van diverse belanghebbenden bij het maken van afspraken over het gebruik van restwarmte. Toch zijn er nog hiaten die overbrugd moeten worden om de transitie te versnellen.
Hieronder is visueel weergegeven wat het ideaalbeeld is, en welke belemmeringen er nog zijn. Deze staan onder de afbeelding in tekst uitgewerkt.
Enkele belangrijke punten die in de notitie naar voren komen, zijn:
1. Positieve incentives voor het uitkoppelen van restwarmte ontbreken. De aangekondigde wet- en regelgeving verplicht bedrijven vooral om restwarmte en informatie hierover te delen, maar er zijn nog onvoldoende financiële prikkels voor bedrijven om daadwerkelijk warmte beschikbaar te stellen. De notitie suggereert dat de grondslag van lozingsvergunningen kan worden aangepast of dat warmtelozingen financieel belast kunnen worden om bedrijven aan te moedigen warmte aan warmtenetten te leveren.
2. Het ontsluiten van restwarmtedata blijft een aandachtspunt. Omgevingsdiensten beschikken momenteel vaak niet over de middelen en de opdracht om bedrijfsgegevens actief te controleren of informatie over restwarmte bij te houden. Dit vereist actie van provincies en gemeenten, die opdrachtgevers zijn van de omgevingsdiensten.
3. Het leveren van warmte mag de interne verduurzaming van de industrie niet belemmeren. De notitie pleit voor het instellen van een opzegtermijn voor de leveringsverplichting om bedrijven de kans te geven energiebesparing te realiseren en ongewenste belemmeringen te voorkomen.
4. De vraag naar restwarmte is vaak nog onduidelijk. Het wordt logischer voor bedrijven om onderzoek te doen naar warmte-uitkoppeling wanneer er in de buurt warmtetransportleidingen liggen of er een duidelijke vraag naar restwarmte bestaat. Dit vereist echter dat gemeenten hun transitievisie warmte verder uitwerken en de exacte ligging van de transportnetten aan de aanbodzijde verduidelijken, aangezien dit van invloed is op de mogelijkheid voor bedrijven om daadwerkelijk restwarmte uit te koppelen.
Deze notitie biedt een waardevol overzicht van de kansen en uitdagingen met betrekking tot restwarmte in de RES Rotterdam Den Haag-regio en zal dienen als een waardevolle bron van informatie voor partijen die betrokken zijn bij de energietransitie en warmte-uitkoppelingsinitiatieven in de regio en daarbuiten. Het is een belangrijke stap in de richting van een duurzamere energietoekomst voor Nederland.
Bekijk de volledige notitie